Türk Sağlık-Sen tarafından 14 Mart Tıp Bayramı öncesinde sağlık çalışanlarının sosyo-ekonomik durumlarını analiz etmek amacıyla gerçekleştirilen ankette, sağlık emekçilerinin yaşadığı sorunlar net bir şekilde gözler önüne serildi. 5760 sağlık çalışanının katıldığı araştırmaya göre maaşlar yetersiz, sosyal haklar düşük, çalışma koşulları ise giderek kötüleşiyor.

Maaşlar ve Yan Ödemeler Yetersiz

Ankete katılan sağlık çalışanlarının %80.9’u maaşlarını yetersiz bulurken, %69’u ise ek ödemelerin (taban, teşvik, nöbet vb.) düşük kaldığını belirtiyor. Öte yandan, %93’ü giyim ve aile yardımı gibi sosyal ödemelerin oldukça düşük seviyede olduğunu ifade ediyor. Sağlık çalışanlarının yalnızca %1.4’ü ekonomik durumunu iyi olarak değerlendirirken, %48.6’sı kötü, %50’si ise orta düzeyde görüyor. Finansal sıkıntılar nedeniyle sağlık çalışanlarının %31.4’ü kredi kartlarının sadece asgari tutarını ödeyebilirken, %16.3’ü ise borçlarını ödeyemediğini dile getiriyor.

Emeklilik Kaygısı Artıyor

Anket sonuçlarına göre sağlık çalışanlarının %81.2’si emeklilikte alacakları maaşın ihtiyaçlarını karşılamayacağını düşünüyor. “Ancak yarısını karşılarım” diyenlerin oranı ise yalnızca %16’da kalıyor. Bu veriler, sağlık emekçilerinin uzun vadeli maddi güvenceden yoksun olduğunu açıkça ortaya koyuyor.

Amir Baskısı Çalışma Hayatında En Büyük Endişe

Çalışma hayatındaki temel endişeler arasında amir baskısı %37.3 ile ilk sırada yer alıyor. Bunu sırasıyla %27.2 ile iş güvencesinin ortadan kalkması, %18.6 ile şiddet ve %16.9 ile bulaşıcı hastalıklar takip ediyor. Ankete katılanların yalnızca %4.4’ü amirlerini adaletli buluyor. %35’i ise amirlerinin çalışanlar arasında ayrım yaptığını, %27.8’i keyfi yönetim uyguladığını, %12.4’ü ise psikolojik baskı gördüğünü belirtiyor.

Sağlıkta Şiddet Artışta!

Sağlık çalışanlarının %29.2’si görev sırasında fiziksel şiddete maruz kaldığını ifade ederken, %83.2’si sözel şiddete uğradığını söylüyor. Birkaç kez fiziksel saldırıya uğrayanların oranı %13 olurken, %13.3’ü ise defalarca sözel şiddete maruz kaldığını dile getiriyor.

Sağlık Çalışanları Tükenmişlik Sendromu Yaşıyor

Anket, sağlık çalışanlarının özel hayatlarına da ışık tuttu. %62’si tükenmişlik sendromu yaşadığını belirtiyor. Yalnızca %17.7’si ailesine yeterli zaman ayırabildiğini düşünüyor. %71.7’si geleceğini güvence altında hissetmezken, sadece %10.4’ü tekrar meslek seçme şansı olsa sağlık sektörünü tercih edeceğini söylüyor. Sağlık çalışanlarının %73.7’si mesleklerinin toplum tarafından saygın bulunmadığını düşünüyor.

Çözüm Önerileri ve Talepler

Anket sonuçları, sağlık çalışanlarının karşılaştığı sorunların acil eylem planlarıyla çözülmesi gerektiğini gösteriyor. Türk Sağlık-Sen, şu taleplerin hayata geçirilmesini istiyor:

Tek kalem maaş ve ücretlerin artırılması
Ek ödemelerin emekliliğe yansıtılması
Sağlık kurumlarının şiddete karşı sıfır toleranslı alan ilan edilmesi
Liyakat esasına dayalı yönetici atamalarının gerçekleştirilmesi
Sağlık çalışanlarını mağdur eden yönetmeliklerin yeniden düzenlenmesi
Personel eksikliğinin giderilmesi ve yeni atamaların yapılması

Türkiye’de Doktor ve Hemşire Sayısı Yetersiz

2023 yılı verilerine göre Türkiye’de 100 bin kişiye düşen doktor sayısı 239 iken, OECD ortalaması 377, AB ortalaması ise 414’tür. Aynı şekilde 100 bin kişiye düşen hemşire sayısı Türkiye’de 361 iken, OECD ortalaması 988, AB ortalaması ise 882’dir. Bu veriler, Türkiye’nin sağlık alanında personel eksikliğinin aciliyetini ortaya koymaktadır.

Türk Sağlık-Sen olarak, sağlık çalışanlarının haklarının korunması için mücadelemizi sürdürmeye devam edeceğiz. Tüm sağlık emekçilerinin 14 Mart Tıp Bayramı’nı kutluyor, sorunlarının en kısa sürede çözüme kavuşturulmasını temenni ediyoruz.

Mehmet ÖZER
Türk Sağlık-Sen Kahramanmaraş Şube Başkanı