Nur ÇELİK/HATAY, – KAHRAMANMARAŞ merkezli 6 Şubat depremlerinde binaların yıkıldığı Hatay’da bir taraftan inşaat çalışmaları sürerken, diğer taraftan kontrollü yıkımı gerçekleştirilen binaların molozları kaldırılıyor. Hafriyat kamyonları ile iş makinelerinin oluşturduğu toz bulutu, rahatsızlık oluşturuyor. Vatandaşlardan Süleyman Çaltak (43), “Tozdan hiçbir şekilde duramıyoruz. Gözümüzü dahi açamıyoruz. Memleketimizde yaşayan ölü gibiyiz” dedi.

Hatay’da yıkılan binaların enkazını kaldırma işlemi ve yeni binaların yapımının sürdüğü şantiyelerdeki çalışmalarda yükselen toz bulutu gökyüzünü kaplarken, vatandaşlar nefes almakta güçlük çekiyor. Özellikle kent merkezinde yer alan ve rezerv alan kapsamına dahil edilen mahallelerdeki inşaat çalışmaları hızlandırılırken, yağışlı havaların sona ermesiyle çalışma alanları, hafriyat kamyonları ve iş makinelerinin oluşturduğu toz bulutu şehirde yaşayan vatandaşlarda rahatsızlık yaratıyor. Bazı vatandaşlar toz bulutunun içinde önlem almadan ilerlerken, bazıları ise elleri veya eşarplarıyla ağızlarını kapatarak tozdan etkilenmeyi en aza indirmek için çaba sarf ediyor. Moloz kaldırma sırasında çalışma yapan iş makinelerinin olduğu alanda sulama yapılmaması havaya karışan toz bulutunun miktarını artırıyor.

‘İNŞALLAH KISA SÜREDE ÇÖZÜLÜR’

Toza maruz kalan ve bu durumdan muzdarip olan vatandaşlardan Gazi Mahallesi’nde yaşayan Süleyman Çaltak (43), “Konteynerimin önünü hortumla sulayarak bir nebze de olsa toz oluşmasını önlemeye çalışıyorum. Yıkımların devam ettiği yerlerde tozdan hiçbir şekilde duramıyoruz. Gözümüzü dahi açamıyoruz. Her tarafımız toz. Memleketimizde yaşayan ölü gibiyiz. Tozdan, yeri geldiğinde su gideri olmadığı için yağmurdan ve çamurdan çok ciddi rahatsızlık duyuyoruz. İnşallah en kısa zamanda çözülür” diye konuştu.

UZUN SÜRELİ SORUNLARA YOL AÇACAK

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Zaimoğlu, Kahramanmaraş merkezli depremlerin en çok yıkıma yol açtığı illerden Hatay’da devam eden inşaat ve yıkım çalışmalarıyla oluşan toz bulutu ile ilgili değerlendirmede bulundu. Özellikle molozların içerdiği asbestin havaya ve toprağa karışmasının insan sağlığı açısından tehlike oluşturduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Zeynep Zaimoğlu, “Deprem bölgelerinde oluşan molozlar, yüksek miktardaki atıkların taşınması ve bertarafı durumunun toprak ile yer altı kirliliği açısından değerlendirilmesi gerekmektedir. Asbestin kanserojen bir yapıda olduğu özellikle akciğer kanserine yol açtığı bilinmektedir. Asbest ne yazık ki, sıcaklığa aşınmaya ve kimyasal bozunmaya karşı dayanıklıdır. Bu da çevre kirliliği açısından uzun süre devam edecek sorunlara yol açacağının göstergesidir. Ülkemizde 2010 yılından itibaren asbest kullanımı yasaklanmıştır. Ancak deprem bölgesinde 2010 öncesi yapıların sayıca fazlalığı göz önüne alındığında tehlike daha net anlaşılmaktadır” dedi.

TOZUMAYA KARŞI YAPILABİLECEKLER

Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belgin Bayat ise “Tozumadan halkın etkilenmemesi için sulama yapılabilir. Alternatif olarak kalsiyum klorür (CaCl2) ya da atık yağ gibi maddeler serpiştirilerek tozumanın önüne geçilebilir. Bu arada halk maske takmalı ve kalp, astım, bronşit gibi hastalığa sahip kişilerin mümkünse dışarıya çıkmaması önem arz etmektedir. Sadece yıkım aşamasında değil tozuma bitinceye kadar maskesiz dolaşılmamalıdır. Bu önlemlerin alınması ve halkın uyarılması yerel yönetimlerce yapılması gerekmektedir” diye konuştu.