SÜRDÜRÜLEBİLİR EKONOMİ VE FİNANS ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ (SEFİA) VE APLUS ENERJİ ORTAKLIĞI TARAFINDAN YAYIMLANAN “ELEKTRİK TARİFESİ DEĞİŞİMLERİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ PİYASAYA ETKİSİ-II” BAŞLIKLI RAPORA GÖRE, YENİLENEBİLİR ENERJİDEKİ KURULU GÜCÜN ARTMASI, ELEKTRİK FATURALARINI DÜŞÜREREK TÜKETİCİ ENFLASYONUNU AZALTACAK. ÇALIŞMAYA GÖRE, EĞER MEVCUT GÜNEŞ VE RÜZGAR ENERJİSİ PROJELERİ HAYATA GEÇİRİLMİŞ OLSAYDI (45GW), ENFLASYON 13,8 PUAN, İTHAL YAKITA HARCANAN BÜTÇE İSE 3,6 MİLYAR DOLAR AZ OLACAKTI.
2022 YILININ SON ALTI AYI VE 2023 YILININ TAMAMINI KAPSAYAN BU ÇALIŞMA, ÜLKEMİZDE YENİLENEBİLİR ENERJİ SANTRALLERİNİN VE BU SANTRALLERE VERİLEN TEŞVİKLERİN PİYASAYA ETKİLERİNİ DEĞERLENDİRİYOR. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI DESTEKLEME MEKANİZMASI (YEKDEM) SANTRALLERİNİN ELEKTRİK ÜRETİM MALİYET ARTIŞLARINA ETKİSİNİ DE ÖLÇEN BU ÇALIŞMA, RÜZGAR VE GÜNEŞ KURULU GÜCÜNÜN DAHA FAZLA OLDUĞU BİR SENARYODA ELEKTRİK ÜRETİM MALİYETLERİNİN NE YÖNDE DEĞİŞECEĞİNİ İNCELİYOR.
RAPORA GÖRE, EĞER MEVCUT İHALELER GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ, LİSANSI OLAN YENİLENEBİLİR ENERJİ KURULU GÜCÜ DEVREYE ALINMIŞ OLSAYDI (45 GW), PANDEMİ SONRASI KÜRESEL ENERJİ KRİZİ DÖNEMİNDE TÜRKİYE’DE ELEKTRİK ÜRETİM MALİYETLERİ DAHA DÜŞÜK OLACAKTI. YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİNİN ARTIRILMASI, ENFLASYONU DÜŞÜRMENİN YANINDA, TÜRKİYE’NİN ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIĞINI AZALTABİLİR, İTHALAT FATURASINI DÜŞÜREBİLİR VE KARBON SALIMI AZALTIMINDA DA KATKI SAĞLAYABİLİR.
23.5 GW OLAN GÜNEŞ VE RÜZGAR KURULU GÜCÜNÜN 45 GW OLACAK OLMA HALİNDE; ARALIK 2023 İTİBARIYLA %64,8 GERÇEKLEŞEN YILLIK TÜFE ENFLASYONUNUN %51 OLACAĞI ORTAYA KONULDU. AYRICA, ÜLKENİN İTHAL YAKIT FATURASININ 2022 YILININ SON ALTI AYI İÇİN 5,3 MİLYAR USD, 2023 YILININ TAMAMINDA İSE 3,6 MİLYAR USD DÜŞECEĞİ HESAPLANDI. ELEKTRİĞİN SERBEST PİYASADAKİ FİYATI ARTAN YEKDEM MALİYETLERİNE RAĞMEN 2022 YILININ SON ALTı AYI İÇİN GERÇEKLEŞEN DEĞERLERE KIYASLA %22,9, 2023 YILININ TAMAMI İÇİN ISE %11,3 DAHA DÜŞÜK OLACAĞI SONUCUNA VARILDI. ÖZELLİKLE KARBON YOĞUN KAYNAKLARIN İKAME EDİLMESİ YOLUYLA 2022 YILININ SON ALTı AYINDA 13,1 MİLYON TON CO2 EŞDEĞERI, 2023 YILININ TAMAMINDA ISE 28,9 MİLYON TON CO2 EŞDEĞERI KARBON AZALTIMI YAPILACAĞI GÖRÜLDÜ.
YENİLENEBİLİR ENERJİ ÜRETİMİNİN ARTIRILMASININ ÜRETİM MALİYETLERİNİN VE ENFLASYONUN DÜŞÜRÜLMESİ, ENERJIDE İTHALAT BAĞIMLILIĞININ AZALTILMASI, ARZ GÜVENLİĞININ SAĞLANMASI VE KARBON EMİSYONLARININ DÜŞÜRÜLMESİ GİBİ PEK ÇOK KONUDA OLUMLU KATKI SUNUYOR.
SEFİA’NIN DİREKTÖRÜ BENGİSU ÖZENÇ, TÜRKİYE’DE SON DÖNEMDE YAŞANAN ENFLASYON DÜŞÜŞÜNÜN DEVAM ETMESİ BEKLENİRKEN, ELEKTRİK ÜRETİM FAALİYETLERİNDEKİ ARTIŞ NEDENİYLE 1 TEMMUZ’DA YÜRÜRLÜĞE GİREN YÜZDE 38’LİK ELEKTRİK ZAMMININ BU DÜŞÜŞÜN HIZI KONUSUNDA SORU İŞARETLERİNE NEDEN OLDUĞUNU BELİRTTİ. MESKEN TARİFESİNDEKİ BU DEĞİŞİKLİĞİN TEMMUZ AYI ENFLASYONUNA ETKİSİNİN 0,53 PUAN, 2024 YIL SONU ENFLASYONUNA ETKİSİNİN İSE 0,67 PUAN OLACAĞI HESAPLANIYOR. ÖZENÇ’E GÖRE, BU DÖNEMDE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN DAHA YÜKSEK SEVİYEDE SİSTEME ENTEGRE EDİLMESİYLE BU DÜŞÜŞÜN HIZLANDIRILABİLECEĞİNİ GÖSTEREN YENİ ÇALIŞMALAR YAYIMLANDI. FOSİL YAKIT GİBİ, ÇEVRESEL MALİYETLERİNİN YANINDA, ENERJİ ÜRETİM MALİYETLERİNİ DE ARTIRMA POTANSİYELİ TAŞIYAN KAYNAKLAR YERİNE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN TEŞVİK EDİLMESİ, TÜRKİYE EKONOMİSİNİN TEMEL PROBLEMLERİ OLAN CARİ AÇIK VE ENFLASYONU İYİLEŞTİRECEK, TÜRKİYE’NİN 2053 NET SIFIR HEDEFİNİ DE DESTEKLEYECEKTİR.
APLUS ENERJİ’NİN DANIŞMANLIK MÜDÜRÜ GÖKŞİN BAVBEK İSE YERLİ VE TEMİZ KAYNAKLARDAN ELEKTRİK ÜRETİMİNİN ARTIRILMASININ, TÜRKİYE’NİN İKLİM HEDEFLERİNE ULAŞMASI, ENERJİDE İTHALAT BAĞIMLILIĞINI AZALTMASI VE OLASI ARZ KRİZLERİNE KARŞI DİRENCİNİ ARTIRMASI KONUSUNDA EN TEMEL ROLÜ OYNAYACAĞINI BELİRTTİ. 2022 YILINDA YAYIMLANAN ÇALIŞMANIN DEVAMI OLAN BU RAPOR, SÖZ KONUSU ETKİLERİ SAYISAL OLARAK İFADE ETMEKTE VE DOĞRULAMAKTADIR. BAVBEK’E GÖRE, GEÇTİĞİMİZ BEŞ YIL İÇERİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER KÜRESEL ENERJİ PİYASALARININ NE KADAR KIRILGAN VE BEKLENMEDİK KRİZLERE AÇIK OLDUĞUNU NET BİR ŞEKİLDE GÖSTERMİŞTİR. RAPORDAN ÇIKARILAN SONUÇLAR, ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA ENERJİ PİYASASINDA GERÇEKLEŞMESİ OLASI KÜRESEL ARZ KRİZLERİNDEN KAÇINMAK İÇİN YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ NE KADAR ÖNEMLİ OLDUĞUNU ORTAYA KOYMAKTADIR. ARZ GÜVENLİĞİ SORUNLARINI AŞMIŞ, SON KULLANICILARA DÜŞÜK MALİYETLİ ELEKTRİK SAĞLAYAN VE KARBONSUZLAŞMIŞ BİR ENERJİ SİSTEMİNE GEÇİŞ İÇİN MALİYET AÇISINDAN DA EN UYGUN KAYNAKLAR HALİNE GELMİŞ OLAN RÜZGAR VE GÜNEŞ YATIRIMLARINI HIZLANDIRACAK UYGULAMALARIN İVEDE TAŞINMASI GEREKTİĞİNİ VURGULADI.