Soner AYDIN-Mustafa ERCAN/MERSİN, – TÜRKİYE’de tatlı sularda yaşayan ve halk arasında ‘parmak kopartan’ ya da ‘ayak ısıran’ olarak bilinen su böceği türü, ilk kez sahil kıyısında görüldü. Mersin Üniversitesi’nden Prof. Dr. Deniz Ayas, “Türkiye’de ilk kez Mersin sahillerinde bu tatlı su türünün deniz ortamına adapte olduğunu tespit ettik” dedi.
Türkiye’de daha çok tatlı sularda yaşayan dev su böceği, ilk kez Mersin sahil kıyısında görüntülendi. Silifke ilçesi Akkum ve Boğsak koylarında görülen böcek türü tedirginliğe neden oldu. Bölgede incelemelerde bulunan Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ayas, türe ait iki birey tespit ettiklerini söyledi. Deniz kıyısında ilk kez görülen böcek türüyle tesadüfen karşılaştıklarını kaydeden Prof. Dr. Ayas, “Akkum’da bir dalış sırasında çıkışta kumun içerisinde bu böceği gördük. Dev bir su böceği. Daha sonra bunun teşhisini yaptık. Teşhisini yaptıktan sonra halk arasında da ‘ayak ısıran’ ya da ‘parmak kopartan’ ismiyle geçen bir böcek olduğunu tespit edince aslında turizm etkisi açısından bir sahillerde tarama yaptık. Erdemli’den Aydıncık’a kadar yaptığımız taramalarda sadece Akkum ve Boğsak’ta birer birey bulduk. Yani Mersin sahillerinde iki adet bireyini tespit ettik” diye konuştu.
TÜRKİYE’DE İLK KEZ GÖRÜLDÜ
Türün tatlı su ortamından deniz ortamına adapte olduğunu tespit ettiklerini kaydeden Prof. Dr. Deniz Ayas, “Bildiğimiz gibi bu su böcekleri, tatlı su ortamına adapte olmuş, tatlı suda beslenen, pusu kuran, özellikle kurbağa ve balık gibi omurgalılarla beslenen bir tür. Tabii bu ilginç bir durum. Yani tatlı sularda yaşayan bir türün uyumsal yeteneklerinin ne kadar geniş olduğunu görüyoruz. Deniz ortamına, deniz suyuna adapte olması ve orada popülasyon kurması gerçekten ilginç. Aslında bu türün çok kurak iklimlerden, Hindistan gibi çok daha yağışlı yerlere kadar çok geniş bir dağılımı, çok geniş bir ekolojik niş kullandığını görüyoruz. Tabii burada daha önce dünyada yapılan çalışmalarda Rodos Adası, Kıbrıs’ta yine deniz ortamına adaptasyonuyla ilgili bir çalışma ve araştırma var. Biz bunu Türkiye’de ilk kez Mersin sahillerinde gördük. Bu türün, tatlı su türünün deniz ortamına adapte olduğunu tespit ettik” ifadesini kullandı.
‘GÖZLEM ALTINA ALINMALI’
Türün turizmi etkileme potansiyeli olduğu uyarısında bulunan Prof. Dr. Deniz Ayas, şunları söyledi:
“Turizmi etkileme potansiyeli var. Bu türün ayak kopartmak ya da parmak kopartmak gibi bir şeyi yok tabii ki. Halk arasında geçen bir şey ama çeşitli, basit yaralanmalara sebep olacak bir tür. O anlamıyla da bu türün izlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi olarak da bundan sonraki yıllarda bu türün dağılımının nasıl olacağı, popülasyonun nasıl olacağını Mersin sahillerinde takip edeceğiz. Çünkü bildiğiniz gibi küçük şu yaralanmalara sebep olabilir. Eğer bu tür, deniz sahillerine uyum gösterirse büyük oranda olursa basit önlemler alınabilir. Taşlık alanlarda giyilen o basit patiklerle türün olduğu yerlerde girilerek yaralanmalar ortadan kaldırılabilir. Şu anda iki erkek birey tespit ettik ama gelecekle ilgili gözlem yapılması gerekiyor. Bu türün Mersin’deki varlığı tespit edildi, denizdeki varlığı tespit edildi. Bundan sonraki gidişatı gözlemler yaparak tespit etmeye çalışacağız.”