İSTANBUL, – ÇOCUKLARDA bronşitin genellikle kısa süreli (akut) ortaya çıktığını ve sıklıkla viral enfeksiyonlara bağlı olduğunu belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Karadeniz, “Bronşit genellikle sonbahar ve kış aylarında daha sık görülür. Bunun birkaç nedeni vardır. Soğuk havalar, virüslerin daha kolay yayılmasını sağlar. Kapalı ve kalabalık ortamlar enfeksiyon riskini artırır” dedi.
İstinye Üniversitesi Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Karadeniz, çocuklarda bronşit hakkında açıklamalarda bulundu.
Bronşitin akciğerlerde ‘bronş’ adı verilen hava yollarının inflamasyonu (iltihabı) ile oluşan bir solunum yolu hastalığı olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Karadeniz, “Bronşlar, akciğerlerden hava geçişini sağlayan tüp şeklindeki yapılardır. Bu tüplerin enfeksiyon ya da irritasyon sonucu iltihaplanması, mukus üretimini artırır. Bu durum, özellikle çocuklarda sık görülen bir sağlık sorunudur. Çocuklarda bronşit genellikle akut (kısa süreli) olarak ortaya çıkar ve sıklıkla viral enfeksiyonlara bağlıdır. Ancak, kronik bronşit daha uzun süreli veya sık tekrarlayan bir durumdur. Çocuklarda akut bronşit daha yaygınken, kronik bronşit genellikle altta yatan astım, alerji ya da çevresel faktörlerle ilişkilidir” diye konuştu.
‘VİRAL ENFEKSİYONLAR NEDEN OLABİLİR’
Uzm. Dr. Karadeniz, çocukluk çağında bronşitin başlıca nedenlerini şöyle sıraladı:
“Viral enfeksiyonlar: Respiratuvar sinsityal virüs (RSV), influenza, parainfluenza, adenovirüs gibi solunum yolu virüsleri en yaygın etkenlerdir.
Bakteriyel enfeksiyonlar: Daha nadir görülür, ancak özellikle zatürre ile ilişkili olabilir.
Alerjenler: Polen, toz akarları ve evcil hayvan tüyleri gibi alerjenler bronşlarda irritasyona neden olabilir.
Tahriş edici maddeler: Sigara dumanı, hava kirliliği, kimyasal buharlar ve soğuk hava bronş mukozasında iltihaba yol açabilir.
Reflü hastalığı: Mide asidinin solunum yollarına kaçması, bronş mukozasında irritasyona neden olabilir.”
RİSKİ ARTIRAN FAKTÖRLER
Bronşit riskini artıran faktörlere değinen Uzm. Dr. Karadeniz, “Küçük çocuklar, özellikle 2 yaş altındaki bebekler, enfeksiyonlara daha duyarlıdır. Kronik hastalıkları olan veya sık sık enfeksiyon geçiren çocuklar da risk altındadır. Hava kirliliği (sigara dumanı ve evde kullanılan odun sobası dumanına maruziyet gibi) riski artırır.Kreş, okul veya oyun gruplarında enfeksiyonlar kolayca yayılabilir. Bunların dışında solunum sistemi tam gelişmemiş bebeklerde bronşit riski artar. Astım, alerjik rinit, bağışıklık yetmezlikleri veya kistik fibrozis gibi durumlar da bronşit riskini artırır” şeklinde konuştu.
‘ÖKSÜRÜK GÖRÜLEBİLİR’
Uzm. Dr. Karadeniz, bronşitte görülen belirtileri şu şekilde paylaştı:
“Öksürük: Genellikle balgamlıdır ve 2-3 hafta sürebilir.
Hırıltılı solunum: Bronşlarda daralma ve mukus birikimi sonucu ortaya çıkar. Çocuğun nefes alırken hırıltılı veya ıslık benzeri bir ses çıkarması.
Nefes darlığı: Hava yollarındaki iltihaplanma nedeniyle solunum güçlüğü.
Subfebril ateş: Hafif ateş eşlik edebilir.
Göğüs ağrısı: Öksürükle ilişkili göğüs kafesi ağrısı olabilir.
Genel halsizlik: İştahsızlık ve yorgunluk sık görülür.”
‘İLKBAHAR VE KIŞ AYLARINDA DAHA SIK GÖRÜLÜR’
Uzm. Dr. Karadeniz, “Bronşit genellikle sonbahar ve kış aylarında daha sık görülür. Bunun birkaç nedeni vardır. Soğuk havalar, virüslerin daha kolay yayılmasını sağlar. Kapalı ve kalabalık ortamlar enfeksiyon riskini artırır. Mevsimsel alerjiler, özellikle ilkbaharda, bronşit benzeri semptomları tetikleyebilir” dedi.
‘FİZİK MUAYENE İLE TEŞHİS EDİLİR’
Bronşit teşhisinde en önemli adımın, çocuğun belirtilerini ayrıntılı şekilde değerlendirmek olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Karadeniz, teşhis sürecini şöyle paylaştı:
“Fizik muayene: Doktor, stetoskop ile bronşlarda hırıltı veya anormal solunum seslerini dinler.
Göğüs röntgeni: Zatürreyi dışlamak ve bronşit tanısını doğrulamak için istenebilir.
Kan testleri: Enfeksiyonun viral mi yoksa bakteriyel mi olduğunu anlamak için yapılabilir.
Balgam kültürü: Özellikle bakteriyel bronşit şüphesinde kullanılır.”
‘BRONŞİT MUTLAKA TEDAVİ EDİLMELİ’
Tedavi edilmemiş bronşitin, ciddi komplikasyonlara yol açabileceğini anlatan Uzm. Dr. Karadeniz, “Zatürre, enfeksiyon alt solunum yollarına ilerleyebilir. Tekrarlayan bronşit atakları, kalıcı hasar bırakabilir. Şiddetli bronşit vakalarında oksijen yetersizliği görülebilir. Bronşit tedavisinde destekleyici yöntemler önemlidir. Bol su içmek, mukusun incelmesine ve daha kolay atılmasına yardımcı olur. Buhar makinesi veya sıcak bir duş ortamı solunum yollarını rahatlatabilir. Çocuğun iyileşmesi için enerji tasarrufu yapması önemlidir. Çocuklar pasif sigara içiciliğinden korunmalıdır. El hijyenini dikkat ederek virüs ve bakterilerden korunmaya dikkat edilmelidir. Özellikle grip ve zatürre aşıları koruyucudur. Sağlıklı beslenme ve düzenli uyku önemlidir” dedi.
UZMAN HEKİME DANIŞILMASI GEREKEN DURUMLAR
Doktora ne zaman gidilmesi gerektiğine değinen Uzm. Dr. Karadeniz, “Nefes almada zorlanma veya morarma, yüksek ve düşmeyen ateş (38,5°C üzeri), öksürüğün 2 haftadan uzun sürmesi, çocuğun sıvı tüketememesi ya da ciddi halsizlik, daha önce astım veya kronik hastalığı olan çocuklarda bronşit belirtileri ve sık tekrarlayan bronşit atakları görüldüğünde derhal hekime başvurulmalıdır” ifadelerine yer verdi.
BRONŞİTE İYİ GELEN YÖNTEMLER
Uzm. Dr. Karadeniz, bronşite iyi gelen durumlar ve beslenme yöntemlerini ise şu şekilde sıraladı:
“Bol sıvı alımı: Bronşitin tedavisinde de önemli yeri vardır.
Bal: Antiinflamatuvar ve öksürük giderici etkisi vardır (1 yaş altı kullanılmaz).
Zencefil ve limon çayı: Solunum yollarını rahatlatır.
C vitamini: Portakal, mandalina ve kivi bağışıklığı destekler.
Tavuk suyu çorbası, sebze çorbası: Mukus üretimini azaltır ve boğazı yumuşatır.”