Gizem ÇORLU-Canberk ÖZTÜRK/ANKARA, – İÇİŞLERİ Bakanı Ali Yerlikaya, “2003 yılında Afrika kıtasıyla 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 2023 yılında 37 milyar dolara ulaşmıştır. Bu dönem zarfında ihracatımız 2,1 milyar dolardan 22 milyar dolara, ithalatımız ise 3,3 milyar dolardan 15 milyar dolara ulaşmıştır” dedi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Türkiye-Kongo 4’üncü Dönem Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Toplantısı kapsamında Kongo Cumhuriyeti Uluslararası İşbirliği ve Kamu-Özel Ortaklığını Teşvik Bakanı Denis Christel Sassou Nguesso ile bakanlıkta bir araya geldi. Bakanlık konferans salonunda gerçekleştirilen heyetler arası toplantıda, Türkiye ve Kongo arasında arazi kullanımı ve toprak etüdüyle haritalama alanında iş birliği ve teknik yardım anlaşması, Türkiye Cumhuriyeti Kütüphaneler ve Yayınlar Genel Müdürlüğü ile Kongo Cumhuriyeti Milli Kütüphanesi arasında mutabakat zaptı imzalandı. Ayrıca Türkiye ve Kongo arasında çifte vergilendirmenin önlenmesi, yatırımların karşılıklı teşviki ve korunması, eğitim alanında iş birliği anlaşmalarıyla Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Kongo Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme Ajansı (ADPME) arasında iş birliği mutabakat zaptı imzalandı. Ardından Türkiye Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyeti arasında ‘4’üncü Dönem KEK Tutanakları İmza Töreni’ gerçekleştirildi.
Bakan Ali Yerlikaya, toplantının, video konferans yöntemiyle gerçekleştirilen 3’üncü toplantıdan yaklaşık 3,5 yıl sonra yapıldığını belirterek, “Kongo ile ilişkilerimiz her düzeyde giderek artmaktadır. Son olarak Sayın Cumhurbaşkanımız mevkidaşıyla BRICS Zirvesi vesilesiyle bir görüşme gerçekleştirmişti. Bu toplantı da güçlenen dostluğumuzu ve artan iş birliğimizi sürdürme irademizi göstermektedir. Toplantımızda birçok konuyu ele alma fırsatımız oldu. İmzaladığımız toplantı tutanağı da ticaret, yatırım, müteahhitlik, enerji ve madencilik, eğitim, sanayi, standardizasyon, bilim ve teknoloji, tarım, hayvancılık, ormancılık ve ulaştırma gibi birçok alanda hayata geçirmeyi arzu ettiğimiz iş birliğinin somut çıktısı olacaktır” ifadelerini kullandı.
‘İKİLİ TİCARET HACMİMİZ 163 MİLYON DOLAR’
Türkiye’nin, 2003 yılında ‘Afrika Ülkeleriyle Ticari ve Ekonomik İlişkilerin Geliştirilmesi Stratejisi’ni benimsediğini aktaran Bakan Yerlikaya, “Bu stratejiyle Türkiye’nin yarattığı olumlu etki, ticaret rakamlarında da kendini göstermektedir. 2003 yılında Afrika kıtasıyla 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz, 2023 yılında 37 milyar dolara ulaşmıştır. Bu dönem zarfında ihracatımız 2,1 milyar dolardan 22 milyar dolara, ithalatımız ise 3,3 milyar dolardan 15 milyar dolara ulaşmıştır. Afrika kıtasında ticaret faaliyetlerine ek olarak, müteahhitlik ve yatırım faaliyetlerimiz de bulunmaktadır. Bu çerçevede, Afrika’daki Türk yatırımlarının piyasa değeri 10 milyar dolara ulaşmış, müteahhitlik firmalarımız kıtada bugüne dek yaklaşık 92 milyar dolar değerinde 2 bine yakın proje üstlenmişlerdir. Şu an itibarıyla kıtada 44 ülkede büyükelçiliğimiz, 31 ülkede ticaret müşavirliğimiz bulunmaktadır. 15 Afrika ülkesinde İçişleri Müşavirimiz bulunmaktadır. Milli hava yolu şirketimiz THY (Türk Hava Yolları) kıtada 62 noktaya sefer düzenlemektedir. Afrika ile ilişkilerimizin günden güne gelişmesi için çaba harcamaya devam edeceğiz. Dost ve kardeş Kongo ile de ikili ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıl önemli bir artışla 163 milyon dolar olmuş, bu hacmin yaklaşık 149 milyon dolarını ihracatımız oluştururken, 14 milyon doları ise ithalatımızdan kaynaklanmıştır. İkili ilişkilerimizde ticaret hacmimizi daha da yükseğe taşıyabilecek potansiyele sahip olduğumuza inanıyorum. Türk müteahhitlerinin Kongo Cumhuriyeti’nde turistik tesis, depolama tesisi ve konut gibi üstyapı projeleri olmak üzere muhtelif alanlarda, 595 milyon ABD doları değerinde 5 adet proje üstlenmiş olduğunu ifade etmekten memnuniyet duyuyorum” diye konuştu.
‘HİDROKARBON ALANINDA İŞ BİRLİĞİ GELİŞTİRMEYE HAZIRIZ’
Türk şirketlerinin ileriki dönemde de Kongo’nun altyapı ve üstyapı yatırımlarında önemli roller oynayacağını belirten Bakan Yerlikaya, “Özellikle enerji üretiminin ne kadar hayati bir konu olduğunu biliyoruz. Ülkemiz, hidroelektrik santral ve hidrotürbin ekipmanlarının üretimi, kurulumu ve devreye alınması konularında ve hidrokarbon alanında iş birliği geliştirmeye hazırdır. Bunun yanı sıra Kongo’nun sanayi, tarım, özel ekonomik bölgeler, turizm ve dijital ekonominin geliştirilmesiyle gayrimenkulün teşviki olmak üzere 6 stratejik temel üzerine kurduğu ‘Ulusal Kalkınma Planı 2022-2026 Projesi’ne Türk firmalarının katkı verebileceğini düşünüyoruz. Ekonomik faaliyetlere ek olarak son 23 yılda, 151 Kongolu öğrenci Türkiye burslarıyla Türkiye’de eğitim görmüştür. Halen 53 Kongolu öğrenci, Türkiye bursları kapsamında Türkiye’de eğitimine devam etmektedir. Bu yıl 18 Kongolu öğrenci Türkiye burslarından faydalanmaya hak kazanmıştır. Öte yandan, Maarif Vakfımızın Kongo’da 1 okul öncesi, 1 ilkokul, 1 ortaokul ve 1 lise olmak üzere toplam 4 okulu bulunmaktadır. Bu okullarda toplam 320 öğrenciye eğitim verilmektedir. Bakanlığımız bünyesindeyse Polis Akademisi Başkanlığı’ndan 25 Kongolu öğrenci mezun olmuştur” açıklamasında bulundu.
Konuk Bakan Denis Christel Sassou Nguesso da Türkiye’nin dünyada kabul gören tanınmış bir bilgi birikimi olduğunu kaydederek, “Sanayi ve kültürel açıdan önemli bir ülke. Hem coğrafi hem de kültürel açıdan Asya ve Avrupa’nın arasında bir köprü. Bu özellikleri üzerinden G20 içerisinde de varlığını sürdüren bir ülke. Bunun da bizim iş birliğimize çok büyük bir katkısı olacağını düşünüyorum” dedi.