Antalya Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama ve Raylı Sistemi Dairesi Başkanlığı, ’akıllı kent uygulamaları’ çerçevesinde ana arterlerde oluşan trafik yoğunluğunu düşürmek için donanımsal ve yazılımsal iyileştirmesiyle sürücülerin tek ışıkta geçmesini amaçlıyor. Akımın en yoğun olduğu Uncalı, 75. Yıl, Değirmenönü ve Köroğlu kavşaklarında sürücülerin ışıkları dikkatli takip etmeleri ve takip mesafesini korumaları halinde en geç bir ışıkta geçebilme başarısı sağlandı. Uygulama kısa süre içinde tüm kavşaklarda uygulanacak.
Antalya’nın en önemli sorunlarının başında gelen trafik sıkışıklığına çözüm için, Antalya Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama ve Raylı Sistemi Dairesi Başkanlığı ’akıllı kent uygulamaları’nı geliştirdi. Trafik yoğunluğunun özellikle sabah ve akşam saatlerinde yoğun olduğu Uncalı, 75. Yıl, Değirmenönü ve Köroğlu kavşağında, beklemeden geçme ya da en geç bir ışıkta geçme dönemi başladı. 4 pilot kavşakta 5 aydır denemesi yapılan sistem, kısa sürede 40 kavşakta ve Gazi Bulvarı üzerindeki alt geçitlerin bağlantı yolları içinde uygulanacak. Sistemin çalışma şekline göre, yer üzerinde işaretlemelerin olduğu alan üzerinden belirlenen saniyeler içinde araç geçişi olmazsa sistem kendini kırmızıya geçiriyor. Araç olduğu sürece yeşil yanmaya devam ediyor.
“Sahayı okuyoruz, analiz yapıyoruz”
Antalya Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama ve Raylı Sistem Daire Başkanı Nurettin Şengül, kentte yıllardan beri trafik sorununun konuşulduğunun altını çizdi.
Antalya’nın turizmin yanında savaş ve deprem sonrası aldığı göçlerle mevcut altyapıların yetersiz kalmasına neden olduğunun altını çizen Şengül, “Bugünkü bir durum değil, uzun yollardan beri gelen bir sorundur. Antalya’da araç sayısı Türkiye nüfusunun üstünde, 1.5 milyona yakındır. Ulaşım planlaması aslında trafiği yönetmek demektir. Olayların gerisinde değil önünde olmak gerekir. 2023 yılında Antalya Büyükşehir Belediyesince yapılmaya başlanılan akıllı kavşak sisteminde, bir sahayı gören okuyan mekanizma kuruldu. Bu sistemde sahada ne olduğunu görüyorsunuz, ancak hiçbir akıllı sistem insan zekasının üstünde değildir. İnsan zekasının akıllı sisteme entegre edilmesi gerekir. 5 aydır yaptığımız analiz sonucunda, akıllı kavşak sistemlerinin sahada okuduğu verileri, analiz edip işlenmesiyle sonuca gidilen bir çalışmamız vardı. Bir kavşağın çok hızlandırılmasının hiçbir anlamı yok. Hızlandırılan bir ana kavşak, örneğin Uncalı ve 75. Yıl kavşağı çevre yoluna bağlanıyor. Köy yolundan olduğu durumdan şerit artırımı olmadı Çakırlar güzergahına. Artan akımı kaldırması mümkün değildi” diye konuştu.
Akıllı kavşak sistemiyle sahayı ölçebildiklerini vurgulayan Şengül, ölçümü yapılmayan bir durumun yönetilemeyeceğini belirtti.
“Durdurmadan geçme hedefi”
Akıllı kavşak sistemiyle ölçüm sonuçlarını aldıklarına değinen Şengül, “Ölçme sonucunda ne yapacağımızı belirledik, akıllı kavşakları artık zeki kavşak oldu. Akıllı kavşağa ne yapması gerektiğini söyleyen bir konuma geldik. Günün her saati yoğun olan Uncalı ve 75. Yıl kavşağında 1 aydır yaptığımız uygulamayla, kavşak boşaltması açısından en hızlı konuma geldi. Bu iki kavşağı çok hızlandırdık ama bu yeterli değil, diğer yerleri sıkıntıya düşürebilir. Bütün kavşakları bir arada düşünüyoruz. Diğer sinyalizasyon kavşaklarını da bu sisteme entegre etmedikçe bir yeri düzeltmenin anlamı yok. A kavşağından çıkan bir aracın, B kavşağında gidinceye kadar oradaki akımı boşaltması ve geçişe hazır hale getirmesidir işin özeti. Çallı, 100. Yıl, Meydan, Mevlana, Değirmenönü kavşakları var. Değirmenönü’ne bir müdahale yaptık. Okullar kapanmadan 3 gün önce müdahalelere başladık. Köroğlu kavşağı var, bu periyotların ardından tek ışıkta geçirmek üzerine bir sistem kuruldu. Oturduğumuz yerden yapılan bir çalışma değil. Pik saatteki sürenin 10 dakikaya indiğini görüyoruz” dedi.
“Ne kadar dolarsa o kadar boşalacak”
“Havuza 1 litre su girer 1 litre olarak çıkarsa, o havuz hiçbir zaman dolmaz” diyen Nurettin Şengül, “Biz akımı orada tutmazsak, sıkışma olmaz. Analizi yaptık, sahaya uyguladık. Öncelik sırasına göre kentin ana arterlerini rahatlatacak çalışmalar olacak. Bütün kavşaklardan kaç araç geçtiğini biliyoruz. Hangi kavşağa öncelikli müdahale edilmesi gerekiyorsa bunu yapacağız. En kısa süre içinde kentin genelinde buna yönelik çalışmayı bitireceğiz. Ekiplerimiz sahada pik saatlerde çalışma yapıyoruz. Araçlarımızla yoldayız. Araç çok, göç aldı gibi mazeretlerin arkasına sığınmıyoruz. Biz bunu planlamak zorundayız. Ulaşım olmadıktan sonra ne ekonomi en turizm olur. Ulaşım hayatın kendisidir. Ölçüyoruz, planlıyoruz ve müdahalede bulunuyoruz” dedi.
Eskiden kavşaklardaki yoğunluğun trafik polislerince açıldığını hatırlatan Şengül, bir aydır yapılan yeni müdahaleyle trafiğin rahatladığını görebildiklerini belirtti.
“Duran trafiği kaldırmak zor”
Sürücülerin sakinlik olan kavşaklardaki duruma şaşırdığını ve bir neden arama gayreti içinde olduğunu dile getiren Şengül, “Tatil değil, ya da araç az değil. Karne gününde bile çalışma analiz yapıldı, tüm kavşaklar kısa sürede boşaltıldı. Ana mantık, bir kavşağa kaç araç geldiyse, o gelen araçların tamamını tek ışıkta geçirmektir. Arkada biriktirmeden geçirmektir. Buna bağlı kavşakların hesaplamalarımız ve analizlerini yaparak bir dahaki kavşağa ulaşıncaya kadar, yine durdurmadan oradan da geçirmek. 3 saniyede durdurduğunuz bir trafiği 300 saniyede kaldıramazsınız. Biz araçlar frenin sonuna kadar basmadan onu ikinci kavşakta da geçirmek amacımız. Bu sistem geliştirilebiliyor. Temek hedef tek ışıkta geçirmek. Arkasından diğer ışıkta geçirmektir” ifadelerine yer verdi.
Şengül, geçen hafta üniversitede yapılan bir sınavdan dolayı yoğunluk olduğunu ve 3 saatte normale dönmeyecek bu trafiği çevredeki kavşaklardan 10 dakika içinde sorun olmadan geçirdiklerini belirtti.
“Takip mesafesi ve ışıklara dikkat edin”
Sistemin çok büyük organizasyonlarda(maç, bisiklet, yürüyüş, kutlama) dahi trafiğin yönlendirileceği yollarda yoğunluk oluşturmamasını önceden sağlayabileceklerini vurgulayan Şengül, “ İstediğimiz kadar anlatalım dışarda o sıkıntı devam ederse inandırıcılığımız olmaz. 5-6 ışıkta geçme imkanı olan yer en fazla bir ılıkta yada seyir halinde geçiyor. Bu pik saatte oluyor. Ara saatlerde zaman hiç sorun yok. Yer işaretlemeleri var, o alan üzerinden araçlar geçtiği sürece sistem trafik var algılıyor. O izler üzerinden 3-4 saniye araç geçmezse, araç bitti olarak değerlendir ve burayı kırmızıya çevirip, diğer kavşağa yeşil yanıyor. Bunun talimatını biz veriyoruz. Sahada görülen handikapı ise bazı sürücülerimiz duruyor cep telefonunu açıyor, 3 saniyelik telefona bakarken geçirdiği için sistem bazen kırmızıya döner. Yarın vatandaşımız diyebilir, “ben geldim bir ışıkta geçemiyorum” diyebilir. İki önündeki araç da eğer geç kalkıp aradaki mesafeyi arada sistem araç görmezse, araç bittiğini algılar. Sürücülerimiz ışığa ve yola odaklı olması lazım. Takip mesafeleri çok açılırsa sistem hemen kırmızıya dönebilir. Sürücü dikkati dağıldı, kalkamadı o zaman ikinci ışığa kalır. Artık boş trafikte gidiyorsunuz. Işığa yetişmekle ilgili geriden gelen araçların çok hızlı gitmelerine gerek yok. Eskiden bir beklersem bir daha bekleyeceğim gibi bir durum yok. Kavşak boş, sürücüler hız yaparsa kaza olur mu diye düşünmeye başladık” açıklamasında bulundu.
“Değerlendirme vatandaşın”
Sürücülerin takip mesafesi ve ışığı takip ettiği sürece tek ışıkta geçeceklerinin altını çizen Şengül, “4-5 ana kavşakta yapıldı. Peyderpey diğer kavşaklarda uygulanacak. Temelinde her kavşaktan tek ışıkta geçirdiğimiz sürece, kavşaklarda araç biriktirmediğimiz sürece bu sıkışıklık olmayacak. Öncelik sırasına göre yapacağız. Uncalı, 75. Yıl, Değirmenönü, Köroğlu kavşağında düzenlemeler yapıldı. Yoğunluk pik saatte var ama bir ışıkta geçmek için düzenleme yapıldı. Bu işi yapmak zorundayız. Değerlendirmesini vatandaşlarımıza bırakıyoruz. Bir ay önce geçmiştir oradan, yeniden geçip baksın” değerlendirmesinde bulundu.